Kolor oczu, co warto wiedzieć na temat tej cechy naszego wyglądu
Oczy to jedna z tych cech naszego wyglądu, której przypisujemy duże znaczenie. Często bywa tak, że poznając kogoś szczególną uwagę, zwracamy właśnie na oczy. Czy wiesz który kolor oczu jest najpopularniejszy, a który najrzadszy i że wszyscy niebieskoocy mają tego samego przodka? Jakie cechy przypisuje się zielonemu kolorowi oczu i dlaczego dzieci rodzą się z niebieskimi oczami? O tych i innych ciekawostkach przeczytasz w naszym artykule.
Co decyduje o kolorze oczu
Kolor naszych oczu jest cechą dziedziczną, za którą odpowiada poziom melaniny, która wpływa także na naszą karnację i barwę włosów.
W związku z tym, że decydujący za barwę oka pigment melaniny jest, ciemnym pigmentem większość populacji świata posiada brązowe oczy. Natomiast kolor niebieski oczu uznawany jest za efekt mutacji genu i wg naukowców wskazuje na to, że osoby niebieskookie mają tego samego przodka.
Genetycznie za kolor oczu odpowiadają trzy typy chromosomów EYCL1, EYCL2 oraz EYCL3, i decydują one o trzech fenotypowych kolorach oczu; brązowego, niebieskiego i zielonego. Te kolory mają czystą barwę w sytuacji, gdy wszystkie trzy chromosomy wskazują na ten sam kolor. Jeżeli tak nie jest, to powstają tzw. kolory mieszane np. piwny (brązowy i zielony) oraz szary (niebieski i zielony).
Dodatkowo barwa naszych oczu zależna jest także od nabłonka tęczówki, zawartości melaniny w zrębie tęczówki oraz zagęszczenia komórek zrębu tęczówki.
Za kolor oczu u niektórych osób odpowiada także wada genetyczna — tak jest w przypadku albinizmu (oczy czerwone) oraz heterochronii (tęczówki o różnych kolorach).
Kolor oczu dziecka
Choć za kolor oczu odpowiadają nasze geny, to nie koniecznie dziedziczymy je po jednym z rodziców, gdyż kolor oczu można odziedziczyć po dalszych przodkach. Dlatego możliwa jest sytuacja, że potomek niebieskookich rodziców będzie miał brązowe oczy.
Ciekawostką jest to, że noworodki rodzą się z niebieskimi oczami z powodu braku melaniny, która uaktywnia się po narodzeniu, a ostateczny kolor oczu dziecka kształtuje się około 1 roku życia.
Jaki jest najpopularniejszy, a jaki najrzadszy kolor oczu?
W różnych regionach świata większość mieszkańców posiada ten sam kolor oczu. W Afryce i Azji są to oczy brązowe, natomiast większość Skandynawów ma oczy jasne.
Oczy zielone
Posiadają małą lub umiarkowaną ilość melaniny. Zielony pigment nie występuje naturalnie, lecz jest połączeniem koloru niebieskiego i piwnego. Należą do najrzadszych tęczówek i szacuje się, że występują u około 1% populacji.
Oczy piwne
Jako oczy piwne określa się tęczówki o zmieszanych kolorach. Takie oko ma brązową barwę z odcieniami pomarańczowymi w środku tęczówki i niebieskawo-zieloną na obwódce.
Oczy brązowe
Posiada je aż ok 90% populacji na całym świecie, ma to związek z melaniną oraz tym, że gen odpowiadający za posiadanie brązowych oczu jest genem dominującym. Istnieje wiele kolorów tęczówek, w których widoczny jest kolor brązowy.
Oczy ciemnobrązowe
W ciemnobrązowych tęczówkach występuje najwięcej melaniny. Takie tęczówki są mylnie postrzegane jako czarne, gdyż naturalnie czarne oczy nie występują.
Oczy bursztynowe
Nazywane są także miodowymi i w przeciwieństwie do piwnych mają jednolitą kolorystykę. Bursztynowe tęczówki posiadają odcienie miedziane i zielone oraz żółte plamki.
Oczy niebieskie
Niebieskie oczy mają znikomą ilość melaniny w podścielisku tęczówki i szacuje się, że ma je 7% ludności. Najwięcej niebieskookich ludzi żyje w Europie.
Oczy szare
Kolor szary mają większą zawartość melaniny w tylnej części tęczówki i niewielką jej zawartość w części przedniej. Taka barwa oczu przypomina nieco niebieski, ale większa zawartość kolagenu powoduje inne rozszczepienie światła i kolor szary jest efektem połączenia niebieskiej i zielonej barwy oczu. Oczy szare posiada tylko około 2% populacji ludzkiej.
Oczy fioletowe
Zwane poetycko fiołkowymi naprawdę nie istnieją, bowiem są tylko efektem optycznym oczu niebieskich odpowiednio oświetlonych i umalowanych. Oczy w lekko fioletowym kolorze mogą mieć osoby chore na albinizm.
Znaczenie koloru oczu
Naukowcy z Uniwersytetu Orebro w Szwecji badali zależność między kolorem oczu a naszymi cechami osobowości. Udowodnili oni, że za kolor oczu odpowiadają te same geny, co za płaty czołowe. Natomiast płaty czołowe są odpowiedzialne m.in. za funkcje kognitywne (poznawcze) i nasze cechy osobowości.
Według badań osoby z brązowymi oczami lubią dominować i mają cechy przywódcze, natomiast posiadacze piwnych oczu są towarzyscy, lubią zabawę i adrenalinę.
Osoby z niebieskimi oczami są natomiast uczynne, miłe, wrażliwe i sentymentalne. Szare oczy są z kolei cechą osób kreatywnych z silną osobowością.
Oczy zielone uznawane są za najseksowniejsze, a ich właścicielom przypisuje się inteligencje, rzetelność, zrównoważenie.
Irydologia, czyli czytanie chorób z tęczówki oka
Irydologia należy do dziedziny medycyny niekonwencjonalnej i zajmuje się oceną stanu zdrowia na podstawie wyglądu tęczówki. Irydolodzy dzielą tęczówkę na pola, pokazujące stan poszczególnych układów i narządów.
Do oceny oka używa się irydoskopa lub lampy szczelinowej. Urządzenia te powiększają tęczówkę kilkadziesiąt razy oraz rozjaśniają ją. Badanie trwa kilkanaście minut, jest bezbolesne, bezinwazyjne i bezpieczne.
Medycyna konwencjonalna nie uznaje tej metody diagnostyki za wiarygodne wsparcie lekarza.
Bez względu na to, czy teorie związane z tym, że oczy mówią o naszej osobowości i stanie zdrowia są słuszne, to z pewnością oczy informują o naszym nastroju. Barwa naszych oczu jest bowiem inna, wtedy gdy jesteśmy radośni, podekscytowani czy smutni lub źli. W naszych oczach można dostrzec też tak silną emocję, jaką jest strach. Nie bez przyczyny powstały powiedzenia, że „strach ma wielkie oczy” czy że „oczy są zwierciadłem duszy”.
Dodaj komentarz